Monsterzege BBB voor stikstofminister Van der Wal geen reden tot koerswijziging

De peilingen voorspelden al een goede uitslag voor de BBB, maar de zege werd nog veel groter dan verwacht. En niet alleen in ‘de provincie’, naar ook in Zuid- en Noord-Holland won de partij, die van haar kritiek op het stikstofbeleid een speerpunt maakte. De prognose is dat BBB met vijftien zetels de grootste partij van de Eerste Kamer wordt.

De coalitiepartijen leden allemaal zwaar verlies en houden naar verwachting nog maar 24 zetels over in de Eerste Kamer. Voor de huidige verkiezingen kwamen zij al zes zetels tekort voor een meerderheid en dat aantal loopt waarschijnlijk op naar veertien. De uitslag moet dan ook gelezen worden als een afstraffing van het gevoerde beleid. Ipsos deed onderzoek naar de beweegredenen van kiezers om een proteststem tegen het kabinet uit te brengen. Hieruit kwam naar voren dat de onbekwaamheid van ministers de voornaamste reden was, gevolgd door het stikstofbeleid.

‘Geen keuze’

Stikstofminister Van der Wal erkent dat veel mensen moeite hebben met de stikstofplannen. “Dat is ook zo en dat weten we al heel lang. En het is ook een heel ingewikkeld dossier.”

Toch ziet ze in de afstraffing van het beleid geen reden om van koers te wijzigen. “Tegelijkertijd is er geen keuze, dat heb ik ook steeds gezegd. Beide kunnen niet waar zijn,” zei ze, eraan toevoegend: “Je kunt niet zeggen: ik ga geen stikstofbeleid doorvoeren, maar ik wil wel huizen bouwen en investeren in economie. Beide kunnen niet, dus je zult daar keuzes in moeten maken.”

Tekst gaat verder onder de tweet

De minister heeft er vertrouwen in dat de stikstofplannen gewoon doorgevoerd worden. “Ik ben er eigenlijk van overtuigd dat de komende maanden – als alle onderhandelingen plaatsvinden en die keuzes gemaakt worden – dat uiteindelijk een groot deel van het stikstofbeleid echt wel overeind blijft staan, want anders kun je gewoon geen vergunningen verlenen in die provincies.”

Ze ziet dan ook geen reden om tegemoet te komen aan de breed gedeelde onvrede en de plannen aan te passen. “Nu weer op de rem trappen of het uitstellen, dat kan gewoon niet, ook in juridische zin niet. Die luxe hebben we helaas niet meer. Zo erg hebben we het laten gebeuren in Nederland,” aldus de minister.

Geen boeren onteigenen

Bij Goedemorgen Nederland beloofde BBB-leider Caroline van der Plas vanochtend niet mee te zullen werken aan de onteigening van boeren. “Dat moet gewoon keihard in het coalitieakkoord komen te staan, dat in de provincies waar wij in de coalitie willen komen we dat niet gaan doen.” Dit staat haaks op de plannen van het kabinet om boeren verplicht uit te kopen, indien vermindering van de stikstofuitstoot niet lukt op vrijwillige basis. Ook gaf Van der Plas aan een streep te willen zetten door de deadline van stikstofminister Van der Wal om per 2030 te komen tot een halvering van de stikstofuitstoot.

Volgens senator Henk Otten zet Van der Wals onbuigzaamheid de tegenstellingen in de samenleving verder op scherp. “De implosie van het verouderde Nederlandse politieke systeem, dat slecht aangesloten is op de samenleving, zal na de Provinciale Statenverkiezingen versnellen. De polarisatie tussen dit wereldvreemde kabinet en de bevolking zal verder toenemen. De politieke Verelendung [verpaupering, red.] is nog maar net begonnen.”