Zwitserland stopt met COVID-vaccinaties, artsen voortaan aansprakelijk

Het Federale Bureau voor de Volksgezondheid (FOPH) en de Federale Commissie voor Immunisatievraagstukken (EKIF) hebben vanaf 3 april 2023 hun vaccinatie-aanbeveling drastisch aangepast. De Zwitserse autoriteiten trekken de handen volledig af van de prikken.

“De FOPH en EKIF formuleren in principe geen aanbeveling voor vaccinatie tegen COVID-19 in het voorjaar/zomer 2023 vanwege de verwachte lage viruscirculatie en hoge immuniteit in de bevolking. Alleen in individuele gevallen is vaccinatie nog mogelijk – namelijk:

Vaccinatie is mogelijk bij bijzonder risicovolle personen ouder dan 16 jaar als de behandelend arts het in de betreffende epidemiologische situatie in het individuele geval medisch geïndiceerd acht, er een tijdelijk verhoogde bescherming tegen ernstige ziekte te verwachten is en de laatste vaccinatiedosis ten minste zes maanden geleden was.”

Voor risicopatiënten wordt door de Zwitserse gezondheidsautoriteiten echter uitdrukkelijk géén aanbeveling tot vaccinatie gedaan.

Arts aansprakelijk

De nieuwe richtlijnen hebben grote gevolgen voor de aansprakelijkheid, blijkt uit het document van het FOPH over de COVID-vaccinatiestrategie van november vorig jaar:

“Vergoeding door de Confederatie aan benadeelden voor vaccinatieschade kan alleen aan de orde zijn voor vaccinaties als die door de overheid zijn aanbevolen of bevolen (zie art. 64 EpG).”

Dat betekent dat de aansprakelijkheid voor vaccinatieschade verschuift van de overheid naar de artsen die de vaccinaties toedienen, aldus Weltwoche, dat vermeldt dat de staat ook eerder al alleen vergoedde als de schade niet werd gedekt door de vaccinfabrikant, de vaccinerende persoon of een verzekeringsmaatschappij. "Degene die vaccineert – dus meestal de arts – kan aansprakelijk worden gesteld als hij de zorgplicht heeft geschonden. In dit verband wordt erop gewezen dat voor de COVID-vaccinatie dezelfde regels inzake patiëntenvoorlichting gelden als voor alle andere vaccinaties."

Waarschijnlijk hebben echter zeer weinig artsen hun patiënten correct geïnformeerd over alle risico's en bijwerkingen en de beperkte doeltreffendheid van de COVID-vaccinaties. Off-label gebruik van vaccins (niet ongewoon bij COVID-vaccins; zo zijn de bivalente mRNA-vaccins in Zwitserland niet toegelaten als eerste vaccinaties, niet als boosters voor mensen onder de 18 jaar en niet als vijfde vaccinatie) moet ook worden besproken. Voor artsen wordt de rechtvaardiging van vaccinaties moeilijker door de gewijzigde aanbevelingen, volgens een FOPH-document over nieuwe aansprakelijkheidskwesties:

"Als de behandelende arts zijn keuze of voorschrift van een vaccin baseert op de vaccinatieadviezen van het FOPH, kan hij daarmee aantonen dat hij de erkende regels van de medische en farmaceutische wetenschap in acht heeft genomen en dus heeft voldaan aan de zorgplicht uit hoofde van de Therapeutische Productenwet."

Volgens Weltwoche zullen artsen voortaan aansprakelijk zijn voor bijwerkingen na vaccinatie – wat volgens de krant betekent dat hun bereidheid om te vaccineren waarschijnlijk aanzienlijk zal afnemen.

Risico/baten

Het lijkt erop dat de Zwitserse autoriteiten door het intrekken van de vaccinatie-aanbeveling tevens erkennen dat de prikken meer kwaad doen dan goed. Over 'bijwerkingen van vaccinatie' (UIE) stellen FOHP en EKIF namelijk:

"Volgens de huidige stand van kennis is het risico op een ernstige UIE bij een aanbevolen vaccinatie veel kleiner dan het risico op een complicatie door COVID-19, waartegen de vaccinatie beschermt. Het voordeel van de volgens de aanbeveling toegediende vaccinatie weegt dus op tegen eventuele risico's."

Als de kans op een ernstige bijwerking expliciet kleiner wordt genoemd bij een aanbevolen vaccinatie, dan impliceert het intrekken van de aanbeveling in wezen dat voor geen enkele COVID-vaccinatie meer een positieve risico-batenverhouding kan worden vastgesteld.