NOS en politici verspreiden nepnieuws over Gideon van Meijeren

Zondag was Van Meijeren te gast in de Belgische podcast Compleetdenkers, waarin allerlei onderwerpen aan bod kwamen. Zondagavond ontstond er ophef toen een manipulatief geknipt fragment uit het interview viraal ging op Twitter, de NOS de woorden van Van Meijeren verdraaide en politici over elkaar heen buitelden om hun afschuw uit te spreken. De NOS heeft inmiddels bekend dat zij de woorden van Van Meijeren verkeerd weergaven en een rectificatie geplaatst.

‘Fluwelen revolutie’

In het bewuste segment van het interview vertelt Van Meijeren eerst dat het werk van zijn partij in het parlement, de opkomst van alternatieve media, demonstraties en petities los van elkaar weinig verschil maken, maar tezamen toch voor ‘scheuren in het machtige systeem zorgen’.

Dan spreekt hij zijn hoop uit op het ontstaan van een revolutionaire beweging, die zich onderscheidt van een protestbeweging, waarbij mensen op gezette tijden en op afgesproken plaatsen hun onvrede mogen laten blijken:

“Maar een revolutionaire beweging waarbij het zo urgent wordt voor mensen die niks meer te verliezen hebben dat ze bij wijze van spreken naar het parlement trekken en zeggen: ‘Wij gaan hier gewoon niet meer weg totdat de regering weg is' – waarbij helaas het verleden en tal van andere voorbeelden wereldwijd laten zien dat daar vaak ook ook slachtoffers – soms dodelijke slachtoffers – bij vallen.”

Vervolgens spreekt hij zijn hoop uit op een vreedzaam verloop: “Dat is vreselijk en laten we hopen dat we dat kunnen voorkomen en dat alles vreedzaam blijft. Maar dat is wel waar ik op hoop uiteindelijk: het wordt wel eens een fluwelen revolutie genoemd.” Met de term ‘fluwelen revolutie’ worden vreedzaam verlopen revoluties aangeduid.

Bekijk hieronder het bewuste fragment in volledigheid.

Tekst gaat verder onder de tweet

Ophef

Gisteravond om 18.10 uur plaatste psycholoog Marina Meeuwisse een fragment op Twitter dat stopt voordat Van Meijeren zegt: ‘... het wordt wel eens een fluwelen revolutie genoemd’. In de tweet schreef Meeuwisse dat Van Meijeren sprak van een ‘bestorming van de Tweede Kamer’, wat associaties oproept met de ‘bestorming’ van het Amerikaanse Capitoolgebouw in 2021: “ALARMEREND: Forum-Kamerlid Gideon van Meijeren hoopt op een bestorming van de Tweede Kamer en realiseert zich dat daarbij ook (dodelijke) slachtoffers kunnen vallen. Wie grijpt in?”

Dit bericht werd vervolgens om 19.42 uur gedeeld door D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma, die er in zijn commentaar nog een schepje framing bovenop deed: “Nu de gevaarlijke plannen van Forum democratisch geen kans maken, willen ze de democratie desnoods met geweld omver werpen. Vijanden van onze democratie, dat zijn ze.”

Tekst gaat verder onder de tweet

Om 20.20 uur zondagavond publiceerde de NOS een artikel met als kop ‘FVD-Kamerlid Van Meijeren spreekt over bezetten Tweede Kamer’. In de tekst van het artikel werd meerdere keren het woord ‘bezetten’ gebruikt.

Niet lang daarna verscheen de ene na de andere afkeurende reactie op Twitter. “De NCTV-appgroep draaide weer op volle toeren. Wekelijkse prik nu. Allemaal even een opheftweetje eruit doen nu,” merkte data-analist Cees van den Bos op, die een aantal veelzeggende reacties verzamelde.

“Een Kamerlid heeft vandaag gespeculeerd over het verstoren van ons democratische proces. Dat is verwerpelijk en totaal onverantwoordelijk. De Tweede Kamer is het hart van onze democratie, ons kostbaarste politieke bezit,” reageerde premier Mark Rutte.

NOS bekent fout

Vanochtend plaatste Van Meijeren op Twitter een screenshot van zijn communicatie met de NOS over de onjuiste weergave van zijn woorden. “De NOS heeft gisteren de desinformatie verspreid dat ik zou hebben gesproken over het ‘bezetten’ van de Tweede Kamer. Tal van politici en 'deskundigen' namen dit valse frame klakkeloos over,” schreef hij erbij in de tweet.

“Ik heb het woord ‘bezetten’ niet in mijn mond genomen,” liet hij via WhatsApp aan een NOS-medewerker weten. "Dat veronderstelt dat demonstranten het gebouw binnendringen, in plaats van rondom het gebouw demonstreren. Nogal een verschil, want binnendringen zou strafbaar zijn en rondom het gebouw demonstreren niet …”

Schuldbewust paste de NOS de kop vanochtend aan: ‘Uitlatingen FVD-Kamerlid Van Meijeren leiden tot scherpe veroordelingen politici’, in plaats van ‘FVD-Kamerlid Van Meijeren spreekt over bezetten Tweede Kamer’. Pas vanochtend, na aandringen van Van Meijeren, werd ‘bezetten’ ook elders in het artikel gewijzigd.

En deze zin werd in het artikel toegevoegd: “In een reactie aan de NOS zegt Van Meijeren dat hij met zijn woorden niet bedoelt dat het parlement bezet wordt, maar dat mensen bij het gebouw demonstreren.” Dat klopt ook niet, zegt van Meijeren: “Het gaat er niet om wat ik ‘bedoel’, het gaat erom wat ik heb ‘gezegd’."

Vanochtend plaatste de NOS deze rectificatie onder het artikel: “Noot van de redactie: in een eerdere versie van dit artikel stond dat Van Meijeren had gesproken over het bezetten van het parlement. Het woord ‘bezetten’ is door hem niet gebruikt. De tekst is aangepast.”

Tekst gaat verder onder de tweet

‘Nu alle andere media nog’

“De NOS heeft haar fout inmiddels gerectificeerd. Nu alle andere media nog. Gideon van Meijeren sprak NIET over het bezetten van het parlement. Iedereen die dat wel beweert, verspreidt desinformatie en is er op uit om FVD te schaden,” reageerde het Twitter account van FVD vanochtend.

Dubbele moraal

Wat de ophef extra opmerkelijk maakt, is dat columniste Asha ten Broeke twee weken geleden in de Volkskrant letterlijk opriep tot het bezetten van de Tweede Kamer om het klimaat te redden – van enige commotie was toen geen enkele sprake. Ten Broeke sprak haar afkeuring uit over de rage onder klimaatactivisten om kunstwerken te besmeuren. “Horen wij linkse, groene luitjes kunst niet juist te beschermen? Klimaatactie, ja, heel graag, maar blokkeer dan een olieraffinaderij. Bezet de Tweede Kamer. Sloop desnoods een benzinepomp – maar geen kunst.”