Politiebond ‘geïrriteerd’ over vervolging agente die met waterkanon vrouw keihard tegen muur knalde

Het incident deed zich voor op 24 januari 2021 tijdens de avondklokrellen in Eindhoven. De Tsjechische Denisa Štastná was samen met haar vriend in het centrum, naar eigen zeggen niet om te demonstreren maar om te filmen, toen de ME met waterkanonnen het 18 Septemberplein leeg wilde vegen. Ze werd geraakt door een harde waterstraal, waarna ze met haar hoofd keihard tegen een betonnen muur knalde. Een schedelbreuk, vijftien hechtingen en een dikke lip waren het gevolg.

Dat was niet proportioneel, vindt het Openbaar Ministerie (OM): “De waterwerper is niet bedoeld om zo op individuen te richten. Er had voor een minder ingrijpend middel kunnen worden gekozen. Daarmee wordt de inzet van dit middel als disprorpotioneel beoordeeld.” Het OM gaat dus over tot vervolging.

Niet expres

Maar volgens Wim Groeneweg, voorzitter van de politiebond ACP, wordt zo het beeld versterkt dat de politie geweld gebruikt zonder aanleiding. “Er gaat geen agent van huis met het idee iemand te verwonden,” zegt hij tegen Omroep Brabant. “Waar mensen werken, worden nou eenmaal fouten gemaakt,” vult hij aan. Toch denkt hij niet dat vervolging de juiste oplossing is. “Dit is een totaal verkeerd signaal.”

Het besluit zou de negatieve beeldvorming rondom de politie versterken, vindt Groenewegen. “Agenten worden toch al steeds vaker de kop van Jut voor beleid vanuit de overheid. Of het nou gaat om coronabeperkingen, zoals bij de rellen in Eindhoven vorig jaar, of recent met het stikstofbeleid. Politiemensen gaan 's ochtends echt niet van huis om iemand te verwonden, in tegenstelling tot die mensen tegen wie ze moeten optreden, trouwens.”

Onzekerheid

Ook zou vervolging tot onzekerheid bij andere agenten kunnen leiden. “Je kunt je voorstellen dat dit besluit voor veel onzekerheid zorgt bij onze collega's. De volgende keer dat zij bijvoorbeeld tegenover hooligans staan, denken ze wel twee keer na voor ze geweld gebruiken. Maar door die terughoudendheid kunnen ze zichzelf of collega's in levensbedreigende situaties brengen.”

De politiebond voelt zich dan ook in de steek gelaten. “Wij staan voor de rechtsstaat en gelukkig is dat goed geregeld in Nederland. Dus als geweld niet goed wordt toegepast, dan moet daar over gesproken worden. Maar om dan meteen tot vervolging over te gaan…”

Volgens Groeneweg had de kwestie beter intern afgehandeld kunnen worden, door de politie zelf. “Zoals bij veel organisaties gebeurt, evalueren wij ook wat er wel en niet goed is gegaan.”

Rapport VN-rapporteur

Nils Melzer, speciale VN-rapporteur op het gebied van marteling, schreef in maart een rapport over buitensporig politiegeweld in Nederland. Wat het waterkanonincident betreft, is hij het eens met het OM. Hij stoort zich aan het feit dat de politie dit gebruik van geweld ‘professioneel’ noemde en vond dat een tuchtrechtelijk onderzoek niet nodig was. De beelden spreken voor zich, vindt hij.

“Ten eerste, het slachtoffer werd geraakt met een waterkanon vanaf een gevaarlijk korte afstand, waarmee een niet-dodelijk wapen potentieel dodelijk werd. Ten tweede, lijkt deze levensbedreigende aanval niet te zijn voorafgegaan door een effectieve waarschuwing of andere voorzorgsmaatregel. Ten derde, kan potentieel dodelijk gebruik van geweld tegen een niet-gewelddadig persoon – die op geen enkele manier een bedreiging vormde – nooit beschouwd worden als nodig en proportioneel in relatie tot het beoogde doel,” zo valt te lezen in het rapport. Ook was Melzer verbolgen over het feit dat de politie geen haast leek te maken met het bieden van eerste hulp aan de zwaargewonde vrouw.