‘Zwaarbevochten’ nareisbeperking VVD door rechter onwettig verklaard

De nareismaatregel die het kabinet afgelopen zomer onder druk van de VVD heeft genomen om de asielinstroom te beperken, is in strijd met de Nederlandse Vreemdelingenwet. Dat oordeelde de voorzieningenrechter in Haarlem maandag in een zaak die een Syrische asielzoekster had aangespannen over het nareizen van haar kinderen. De zes kinderen van de vrouw moeten meteen worden toegelaten tot Nederland en hoeven niet eerst een halfjaar te wachten.

“De uitspraak is vooral pijnlijk voor de VVD, omdat die partij hamerde op de beperking als onderdeel van de asieldeal in de coalitie,” schrijft De Telegraaf. Met de nareisbeperking als deal breaker wist de VVD-top de achterban te overtuigen om akkoord te gaan met de asieldeal, met name op het punt van de omstreden dwangwet. Met die wet kunnen gemeenten worden verplicht tot het opnemen van asielzoekers. Premier Mark Rutte vloog vorige maand zelfs nog speciaal op en neer vanaf de klimaattop in Egypte om de leden van zijn partij op het VVD-congres over te halen om akkoord te gaan met de asieldeal.

Loze belofte

Het was echter al vanaf het begin duidelijk dat de door Rutte beloofde nareisbeperking – het compromis aan de achterban – juridisch geen stand kon houden. Deskundigen waarschuwden van tevoren al dat de asieldeal in strijd was met de wet. De Commissie Meijers, een Nederlandse groep onafhankelijke juristen die onder andere adviseert over Europees migratierecht, verwees naar de Europese Gezinsherenigingsrichtlijn. Hierin staat dat de procedure alleen in bijzondere gevallen langer dan negen maanden mag duren.

“De Kamer vroeg nog om een toets door de Raad van State, maar dat was allemaal niet nodig volgens de regering, die nu voor de zoveelste keer wordt teruggefloten door de rechter,” aldus SP-Kamerlid Jasper van Dijk.

Staatssecretaris Van der Burg (Asiel) betoogde maandag voor de rechter dat de nareisbeperking ‘een feitelijke mededeling’ is waarvoor geen juridische basis nodig is. Van der Burg had hierover eerder in een Kamerdebat al aangegeven niet ‘100 procent garantie’ te kunnen geven dat een rechter met zijn redenering zou meegaan. Dat deed de rechter maandag dan ook niet, en oordeelde daarnaast dat de nareismaatregel in strijd is met de Nederlandse Vreemdelingenwet en met twee bepalingen in de Europese Gezinsherenigingsrichtlijn.

Het ministerie kan nog niet vooruitlopen op mogelijke gevolgen van de uitspraak en gaat het vonnis bestuderen.

Dwangwet moet van tafel

Vanuit de VVD-achterban klinkt gemopper. Kritische liberalen vinden dat de dwangwet van tafel moet nu de nareisbeperking op losse schroeven staat, aldus De Telegraaf. VVD-Kamerlid Brekelmans benadrukt dat de asieldeal in stand blijft. “De rechter heeft uitspraak gedaan voor het geval van één specifiek gezin, waarin de individuele omstandigheden een rol spelen. De rechtbank geeft aan dat de nareismaatregel in algemene zin voorlopig van kracht blijft.”