Turkije: ‘Zweden en Finland moeten stoppen met verspillen van NAVO’s tijd’

“De eisen van Turkije met betrekking tot de toetreding van Finland en Zweden tot de NAVO blijven ongewijzigd en er valt niets te onderhandelen.” Dit zei Fahrettin Altun, Erdogan-adviseur en hoofd media en communicatie, zaterdag in een interview met de Zweedse krant Dagens Nyheter. “Het is niet goed dat Finland en Zweden op dit kritieke moment de tijd van de NAVO verspillen.” En daar voegde hij aan toe: “Voorafgaand aan deze aanvraag dachten zij wellicht: ‘Turkije zal toch wel overtuigd zijn’ of ‘Turkije zal geen bezwaar maken’. Maar Turkije zal koste wat het kost zijn belangen beschermen.” Altun verwacht meer dan alleen woorden van de aspirant-leden.

Eind mei verklaarde Erdogan in een persconferentie ook al concrete stappen te willen zien: “Wij hebben gezegd dat deze landen moeten kiezen tussen het verlenen van praktische en politieke steun aan terroristische organisaties en het verwachten van Turkse instemming met hun NAVO-lidmaatschap, en dat zij dit met uitdrukkelijke tekenen moeten laten blijken." Hoewel de Scandinavische landen zeggen open te staan voor gesprekken, zei Erdogan woensdag dat Ankara geen antwoorden had gekregen op zijn eisen.

Turkse eisen

Turkije, dat al sinds 1952 lid is van de NAVO, gebruikt zijn vetorecht om af te dwingen dat Zweden en Finland tegemoet komen aan een aantal eisen. In de Scandinavische landen wonen relatief veel Koerden. Erdogan beschuldigt de twee landen ervan onderdak te bieden aan de verboden Koerdische Arbeiderspartij (PKK) en daaraan gelieerde organisaties. De PKK wordt niet alleen door Turkije, maar ook door bijvoorbeeld de VS en de EU beschouwd als terroristische organisatie.

Ankara wil dat Zweden en Finland hun steun aan de PKK en verwante organisaties stopzetten en hen verbieden evenementen op hun grondgebied te organiseren. Ook moeten personen die door Turkije worden gezocht op beschuldiging van terrorisme worden uitgeleverd, waaronder degenen die Turkije verantwoordelijk houdt voor de mislukte couppoging van 2016.

Ook eist Erdogan dat de Scandinavische landen hun wapenembargo tegen Turkije opheffen. Verschillende landen, waaronder Zweden en Finland, kondigden dit embargo af nadat Turkije in 2019 Syrië binnenviel in een actie tegen Koerdische milities.

‘Constructief telefoongesprek’

Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de NAVO, suggereerde vorige maand nog dat de twee landen ‘versneld’ zouden worden opgenomen in het toetredingsproces. De Turkse opstelling kwam als onaangename verrassing. Ondertussen is Stoltenberg druk bezig de weg te plaveien voor de gewenste NAVO-uitbreiding. Vorige week ontmoette hij in Washington DC de Finse premier Sanna Marin en zaterdag tweette hij dat hij een ‘constructief telefoongesprek’ had gehad met Erdogan.

De volgende NAVO-top vindt plaats op 29 en 30 juni in Madrid. Stoltenberg zou de twee aspirant-leden graag uitnodigen als ‘gasten’, maar Turkije ziet de top niet als een deadline. “We hebben niet het gevoel dat we onder tijdsdruk staan, zoals 'laten we dit voor de NAVO-top afhandelen'. Wat hier van belang is, is dat Zweden en Finland open, duidelijk en concreet aangeven wat voor stappen zij zullen nemen op het gebied van terrorismebestrijding,” zei Ibrahim Kalin, een andere Erdogan-adviseur, tegen Turkse staatsmedia.