China zet coronapaspoort op rood om demonstreren onmogelijk te maken

In de provincie Henan wilden bankrekeninghouders demonstreren om toegang af te dwingen tot hun bevroren tegoeden. Maar de autoriteiten hebben dat protest in de kiem gesmoord door het coronapaspoort van de getroffen spaarders op rood te zetten, meldt Reuters.

Gedwongen quarantaine

Sinds de recente opleving van het coronavirus sporen sommige regio’s in China mensen aan om hun reisplannen online te registreren. In een groep van de berichten-app WeChat meldden dinsdag meer dan tweehonderd mensen, die hun reis naar Henan hadden geregistreerd, dat hun ‘gezondheidspas’ een dag voor de demonstratie op rood werd gezet. Hierdoor moesten zij verplicht in quarantaine. Zonder groen vinkje kunnen mensen ook geen gebruikmaken van het openbaar vervoer en mogen zij geen gebouwen betreden.

Reuters sprak met Liu, die zijn volledige naam niet wilde noemen uit angst voor repercussies. “Ik kan niets doen, ik kan nergens heen. Je wordt behandeld alsof je een crimineel bent. Het is een inbreuk op mijn mensenrechten," zei hij. Hij is bang dat zijn kinderen niet naar school kunnen, als hij niet snel weer een groen vinkje krijgt.

Ook Wang Qiong zag haar coronapaspoort rood worden nadat ze zich had geregistreerd om naar Henan te reizen. “De politie had mijn identiteitsgegevens van de laatste keer dat ik ging protesteren in april,” zei ze. Andere rekeninghouders vertelden Reuters dat ze wel per trein of auto Zhengzhou in Henan konden bereiken, maar dat hun passen op rood werden gezet zodra ze de gezondheidscodes van de stad scanden.

Relatie met banken

Of het uitzetten van het groene vinkje bedoeld was om de demonstranten te blokkeren, kon niet worden bevestigd. Maar drie spaarders vertelden Reuters dat ze mensen kenden die zich hadden geregistreerd om naar Henan te reizen en geen relatie hadden met de bevroren tegoeden. Hun coronapaspoorten werden niet op rood gezet.

Een rekeninghouder vertelde de BBC dat haar status rood was, hoewel ze nooit in contact was geweest met een bevestigd coronageval. Haar meest recente tests toonden bovendien aan dat ze negatief was. Ook kreeg ze bezoek van gezondheidsfunctionarissen die haar zeiden thuis te blijven en weigerden uit te leggen waarom haar groene vinkje plotseling weg was.

De BBC sprak ook met een medewerker van de gezondheidscommissie van Zhengzhou en die bevestigde dat veel klanten van de banken op hetzelfde probleem waren gestuit. “Die situatie is er. Op dit moment kunnen ze alleen contact opnemen met hun gemeenschapsmanagers en een aanvraag indienen om hun status te veranderen. Nadat ze binnen drie dagen twee coronatests hebben gedaan, kan hun status weer worden gewijzigd,” zei de medewerker.

Reuters heeft de provinciale regering van Henan, de nationale gezondheidscommissie en het ministerie van Openbare Veiligheid gevraagd om een reactie, maar zij wilden geen commentaar geven.

Machtsmisbruik

De stap heeft vragen opgeroepen op de Chinese sociale media, waar velen erop wezen dat dit mogelijk machtsmisbruik van de ambtenaren was. De populaire Chinese commentator en voormalig krantenredacteur Hu Xijin zei dat ‘een gezondheidspas’ alleen gebruikt mag worden ‘voor het voorkomen van een pandemie’. “Als een regering gezondheidspassen gebruikt om de bewegingsvrijheid van mensen voor andere doeleinden te beperken, is dit duidelijk een schending van de wet ter voorkoming van een pandemie en schaadt dit de steun van het volk voor onze strijd tegen het virus,” aldus Xijin.

Bevroren tegoeden

Drie banken in de provincie Henan hebben voor minstens 178 miljoen dollar aan tegoeden geblokkeerd, waardoor bedrijven werknemers niet kunnen betalen en particulieren geen toegang meer hebben tot spaargeld. De banken verstrekken nauwelijks informatie over de reden en de duur van de blokkade, behalve dat het iets te maken zou hebben met het ‘moderniseren van interne systemen’. Dit leidde al tot een serie kleinere protesten en culmineerde op 23 mei in een grote demonstratie die door de politie werd beëindigd.