Lange rijen voor Australische ziekenhuizen, corona speelt nauwelijks rol

In Zuid-Australië stonden ambulances in mei 3.412 uur voor een ziekenhuis te wachten, voordat patiënten opgenomen konden worden. Dat is het hoogste aantal verloren zorguren ooit. Het vorige record stond op 2.868 uur en werd bereikt in oktober 2021.

Ook de responstijden voor ambulances waren nog nooit zo slecht in die staat. In het afgelopen jaar was slechts 61 procent van de oproepen met de hoogste prioriteit op tijd en 55 procent van de oproepen met de één na hoogste prioriteit.

‘Bestaande vraag neemt toe’

Volgens de Zuid-Australische gezondheidsminister Chris Picton is corona niet de enige oorzaak en moeten er meer bedden komen, als onderdeel van een ‘winterstrategie’: “We denken dat het dit jaar echt belangrijk is om een winterstrategie te hebben, omdat we weten dat we te maken hebben met een zeer grote druk op onze gezondheidszorg door corona, andere luchtwegaandoeningen, maar ook door de bestaande vraag en die vraag is steeds groter geworden.”

Victoria

Ook in de staat Victoria was mei een maand met topdrukte in de ziekenhuizen. Volgens Mark Putland, directeur spoedeisende hulp van het Royal Melbourne Hospital, schommelde de gemiddelde wachttijd vorige week tussen de negen en tien uur in zijn ziekenhuis. Sommige patiënten moesten meer dan twintig uur wachten tot ze opgenomen konden worden. "Dit is de toestand waar we ons in de winter zorgen over zouden maken. Het is nu al zover. Het is nog niet eens winter," zei Putland.

Volgens ABC News is het aantal mensen dat zonder medisch personeel gezien te hebben weer naar huis gaat het afgelopen jaar verdubbeld in Victoria. Volgens drie artsen waarmee ABC News sprak, verlaten er iedere dag meer dan 800 mensen de spoedeisende hulp, zonder dat zij geholpen zijn. Het zorgsysteem staat op knappen, zo waarschuwen zij.

Kinderziekenhuis recordaantal patiëntjes

Het Queensland Children’s Hospital zag in mei een recordaantal patiëntjes binnenstromen. Normaal gesproken worden er gemiddeld 205 kinderen per dag behandeld op de spoedeisende hulp, maar gedurende zeven dagen in de tweede helft van mei steeg dat aantal tot boven 300 – een toename van bijna 50 procent. Een woordvoerder van het kinderziekenhuis zei tegen ABC News dat het aantal kinderen dat zich meldde met COVID-19, griep en het RS-virus in mei met 78 procent was gestegen ten opzichte van de maand ervoor.

Tasmanië

Tasmanië kampt eveneens met ernstige vertragingen op de spoedeisende hulp en met ambulances. De deelstaatregering kondigde maandag een nieuw beleid voor overplaatsingen tussen ziekenhuizen aan, waarbij patiënten niet meer naar de spoedeisende hulp hoeven te worden gebracht als dat klinisch verantwoord is. Zo wil de eilandstaat het oponthoud tegengaan.

Griep belangrijkste oorzaak

Net als Nederland heeft Australië te maken met uitval van zorgpersoneel, waardoor de capaciteit kleiner wordt. In 2021 kozen 20.000 verplegers een ander beroep. Daarnaast zorgt de hoge werkdruk voor psychische klachten. Uit een onderzoek onder meer dan 9.000 gezondheidswerkers tijdens de pandemie bleek dat 57 procent van het personeel te kampen had met depressie, bijna 60 procent met angst en meer dan 70 procent met een matige tot ernstige burn-out.

Corona lijkt geen grote rol te spelen in de druk op de Australische ziekenhuizen. Wie kijkt naar de cijfers ziet dat het aantal ziekenhuisopnames vanwege corona momenteel niet veel hoger is dan in bijvoorbeeld januari of februari, toen het zomer was in Australië. Bovendien, zo stelt de Australische regering trots, ‘is 95 procent van de Australiërs van 16 jaar en ouder volledig gevaccineerd’. Ruim 66 procent is zelfs geboosterd.

Griep is daarentegen helemaal terug van weggeweest. Nadat er twee jaar lang nauwelijks griepgevallen werden geconstateerd, gaat dat aantal nu door het dak. In 2021 werden er in heel Australië maar 598 griepgevallen vastgesteld. Voor dit jaar stond de teller eind mei al op bijna 39.000. Het vijfjarig gemiddelde is ongeveer 100.000.

‘Griep ernstiger door verminderde immuniteit’

Zorgprofessionals maken zich bovendien zorgen dat de griep mensen dit jaar zieker zal maken dan andere jaren. "We zijn al twee of drie jaar heel weinig blootgesteld aan griep, dus door de verminderde immuniteit zal dit griepvirus mensen zieker maken dan normaal,” zegt Roger Saint, president van de Sunshine Coast Local Medical Association. Hij verwacht dat het virus endemische niveaus zal bereiken de komende maanden. "Het is zeker op ziekenhuisniveau heel duidelijk dat de griep begint te leiden tot een toename van het aantal opnames en vervolgens tot verstoppingen en vertragingen met ambulances."

Paul Griffin, als microbioloog en specialist infectieziekten verbonden aan de University of Queensland, verwacht dat mensen dit jaar kwetsbaarder zijn voor griep omdat zij ‘de afgelopen twee jaar beschermd werden door de coronamaatregelen’: “Het ziet ernaar uit dat het een heel moeilijk seizoen wordt. We zien een heleboel gevallen.” Ook denkt hij dat de griep dit jaar later tot extra complicaties kan leiden. “Er zijn gevolgen van griep die later ook kunnen leiden tot opnames verderop in het traject. We weten dat het de kans op een bacteriële longontsteking in de weken na de griep sterk verhoogt, dus we zien veel van die dingen in onze ziekenhuizen.”

Massaal vaccineren tegen griep

Massaal vaccineren tegen de griep is de beste manier om te voorkomen dat de ziekenhuizen overlopen, vindt Trent Twomey, nationaal president van de Pharmacy Guild of Australia. “Veel mensen realiseren zich niet hoe gevaarlijk de griep is.”

Volgens Roger Faint moet de griepvaccinatiegraad, momenteel 15 - 20 procent, dan ook verhoogd worden tot 80 procent. Tieners en kinderen vaccineren tegen griep zou volgens hem helpen om de druk op de zorg te verminderen. “Het voorkomt zeker niet dat je hoest en verkouden wordt, of een loopneus krijgt, maar het helpt je wel uit het ziekenhuis te blijven,” zegt hij.

Ook Paul Griffin ziet de griepvaccinatiegraad het liefst zo snel mogelijk verhoogd worden: “We weten dat het griepvaccin veilig en effectief is en dat het veel zal helpen om te voorkomen dat mensen besmet raken. Maar vooral voorkomt het, een beetje zoals met corona, dat ze niet echt ziek worden en in het ziekenhuis belanden.” Hij ziet zelfs een griepvaccinatieplicht voor bezoek aan verzorgingstehuizen wel zitten. “Ik weet dat de kwestie van vaccinatieplichten controversieel blijft, maar ik denk dat het bewijs duidelijk is met betrekking tot zo'n vatbare groep mensen in een zeer risicovolle omgeving.”

De regering van Queensland deelt hun zorgen, want sinds 23 mei krijgt iedereen vanaf zes maanden oud daar een gratis griepprik aangeboden.