D66 wil wet aanpassen om politieke partijen te verbieden

D66 wil dat het voor het Openbaar Ministerie makkelijker wordt om een politieke partij te verbieden, wanneer deze ‘de rechtsstaat ernstig ontwricht’. Het wetsartikel waarmee nu onder andere criminele motorbendes worden verboden, moet ook gaan gelden voor politieke partijen. Dit zei D66-fractievoorzitter Jan Paternotte woensdag tegenover de NOS.

Dat artikel uit het Burgerlijk Wetboek zondert politieke partijen nu uit, maar als het aan D66 ligt, verdwijnt die uitzondering. “Wij zeggen: het kan niet zo zijn dat we in deze tijd, waarin je ziet dat de democratie overal onder druk staat, zeggen dat de rechtsstaat ondermijnen niet mag, behalve als je een politieke partij bent,” aldus Paternotte. Ook de partij Volt wil partijverboden mogelijk maken om de ‘democratie weerbaar te maken’.

FVD

Paternotte ziet FVD als voornaamste kandidaat om als eerste verboden te worden: “Daar is de laatste tijd heel veel gezegd. Van: we willen de regering omverwerpen tot: geweld is mooi, want dat kan dingen veranderen. Dat moeten we serieus nemen. Democratie is te mooi om niet te beschermen.”

Zondag ontstond er grote commotie, nadat D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma een manipulatief geknipte video deelde waarin Gideon van Meijeren (FVD) zou oproepen tot een gewelddadige bestorming van het parlement. In werkelijkheid sprak hij zijn hoop uit op een geweldloze, fluwelen revolutie, waarbij ‘helaas het verleden en tal van andere voorbeelden wereldwijd laten zien dat daar vaak ook ook slachtoffers – soms dodelijke – bij vallen’. “Dat is vreselijk en laten we hopen dat we dat kunnen voorkomen en dat alles vreedzaam blijft. Maar dat is wel waar ik op hoop uiteindelijk: het wordt wel eens een fluwelen revolutie genoemd,” aldus Van Meijeren in dat interview.

Wat is democratisch?

Terecht vragen mensen zich af of het verbieden van politieke partijen wel past in een democratische rechtsstaat, maar volgens Paternotte kan een partijverbod juist dienen om de democratie te beschermen. “De democratie is kwetsbaar. Daarbinnen kan iedereen opereren, ook partijen die ervan af willen. Maar dat is wat ons anders maakt dan Rusland en China, waar geen oppositie is. Juist daarom moeten we de democratie beschermen. En dus in staat zijn maatregelen te nemen tegen organisaties die de rechtsstaat ondermijnen."

Het is niet duidelijk hoe ernstig de ontwrichting van de rechtsstaat volgens D66 moet zijn, wil een partij in aanmerking komen voor een verbod. Want D66 zelf heeft zich de laatste tijd niet van haar meest democratische kant laten zien.

Gisteren bleek dat D66-minister van Defensie Kasja Ollongren een kritisch NAVO-rapport over de staat van Nederlandse krijgsmacht voor de Kamer achterhield.

D66-partijleider en minister van Financiën Sigrid Kaag is voor het uitsluiten van politieke partijen. “U gaat niet regeren meneer Wilders, want u bent uitgesloten door veel partijen,” zei ze vorig jaar tegen de voorman van de PVV, in de peilingen momenteel de grootste partij. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart dit jaar riep zij samen met GroenLinks-leider Jesse Klaver politieke partijen op om niet in een college te stappen met FVD en PVV.

Nadat FVD-Kamerlid Ralf Dekker vorige week in de Kamer het standpunt van zijn partij aangaande het Oekraïne-conflict onderbouwde, insinueerde D66’er Sjoerd Sjoerdsma dat hij betaald zou worden door Rusland. D66’er Paternotte zei tijdens de Algemene Beschouwingen dat PVV-fractievoorzitter Geert Wilders ‘opereert als de bedrijfspoedel van Rusland’. Maar toen FVD-voorman Thierry Baudet onlangs benoemde dat Kaag gestudeerd heeft aan het St Antony’s College en dat dit instituut bekendstaat als rekruteringscentrum voor inlichtingendiensten was dit reden voor Kaag en de rest van het kabinet om weg te lopen en niet te luisteren naar een volksvertegenwoordiger. Bij dit incident greep D66-Kamervoorzitter Vera Bergkamp overigens pas in nadat D66-minister Kaag haar daartoe maande.

Veel kritiek

De kritiek is dan ook niet mals op de partij die als geen ander profiteert van de baantjescarrousel – met name bij de NPO en in burgemeestersposten – en die eigenhandig het referendum de nek omdraaide. “Eerst ging het referendum. Toen kwam drang en dwang. En nu mogelijk de vrije keus op politieke partijen. Van Mierlo draait zich om. Deze partij D66 is een enge partij,” reageerde statisticus Maarten van den Berg.

Hij kreeg bijval van journalist Jan Roos: “D66 was een partij van de nuance. Een echte middenpartij met idealen als directe democratie, meer vrijheden en een overheid op afstand. Nu is het een extreemlinkse elitaire club geworden, waar op het volk neergekeken wordt, waar vrijheden beperkt moeten worden.”

“Op zo’n dag als vandaag leer je D66 echt kennen. Paternotte roept op tot het verbieden van democratische partijen op basis van desinformatie. En oorlogshitser Sjoerdsma probeert aan te sturen op een Wereldoorlog met totaal ongefundeerde claims. Hoeders van de democratie!” reageerde FVD. Met ‘oorlogshitser’ doelt de partij op de tweet die Sjoerdsma gisteravond stuurde en waarin hij Rusland direct verantwoordelijk hield voor de in Polen neergekomen raket, hoewel deze door Oekraïne lijkt te zijn afgevuurd, zoals ook verkondigd door de VS.