Hongarije blokkeert EU-steunpakket van 18 miljard aan Oekraïne

Het gaat bij het steunpakket voor Oekraïne om 18 miljard aan goedkope leningen die de Europese Unie (EU) volgend jaar aan dat land wil verstrekken. Orbán ziet echter niets in een gemeenschappelijke schuldenlast. “Als we de weg inslaan richting een schuldengemeenschap, dan is er geen weg terug,” liet hij weten op Twitter. Hij verwerpt de beschuldigingen van chantage en dat Hongarije financiële steun aan Oekraïne zou vetoën. "Wij zijn op bilaterale basis bereid om financiële hulp aan Oekraïne te verlenen. We zien een andere toekomst voor Europa, die gebouwd is op sterke lidstaten in plaats van op bergen schuld."

Vetorecht schrappen

Voor het leningenpakket aan Oekraïne is unanieme steun van alle 27 EU-landen noodzakelijk. Hongarije is het enige land dat in de weg staat. Lidstaten als Duitsland, Frankrijk en Nederland willen al enige tijd het vetorecht op buitenlandbeleid afschaffen, waaronder ook op sancties. Dit kan echter ook alleen unaniem worden besloten en is daarom onhaalbaar.

Politici, zoals minister van Financiën Sigrid Kaag, schreeuwen moord en brand. “Zeer teleurstellend dat we vandaag geen akkoord hebben kunnen bereiken over steun aan Oekraïne vanwege blokkade door Hongarije. Onze belofte aan Oekraïne en onze internationale partners moeten we gestalte geven,” zei ze op Twitter.

Chantage

Orbán krijgt het verwijt dat hij zijn vetorecht misbruikt om de Europese Commissie en de lidstaten te chanteren. Eind november maakte de Commissie bekend dat het een bedrag van 7,5 miljard euro EU-fondsen aan Hongarije waarschijnlijk zal gaan bevriezen, omdat het land de afgelopen jaren onder andere de corruptie niet genoeg zou hebben aangepakt.

Om voor het geld in aanmerking te komen, had Hongarije voor 19 november moeten voldoen aan maar liefst 27 voorwaarden, waaronder het in het leven roepen van een onafhankelijke anti-corruptie-waakhond en het mogelijk maken van vrij onderzoek door de Europese anti-fraude-toezichthouder (OLAF).

"Het is onmogelijk dat Hongarije nu al alle maatregelen volledig heeft geïmplementeerd. Het is dan ook goed dat de Commissie geen groen licht geeft en de fondsen bevriest", zei CDA-Europarlementariër Jeroen Lenaers eind november. Ook Sophie in 't Veld, Europarlementariër voor D66, zei het goed te vinden dat de Commissie ‘haar rug nu recht houdt’.

De komende weken stemmen de EU-landen over het voorstel van de Commissie om de fondsen voor Hongarije te bevriezen. Als de straf wordt bekrachtigd, verliest Hongarije zo'n 20 procent van zijn totale EU-budget. Het is de allereerste keer dat de Commissie deze maatregel neemt – het zogeheten rechtstaatmechanisme.

De Commissie heeft onlangs wel de plannen van Hongarije goedgekeurd voor het geld uit het coronaherstelfonds. Het land kan nu aanspraak maken op 5,8 miljard euro, al is het geld nog niet overgemaakt.

Stoute jongetje

Hongarije ligt al jaren onder vuur van Brussel vanwege vermeende grootschalige corruptie. Ook verwijt de EU Hongarije ‘onafhankelijke rechters, officieren van justitie en media aan te pakken’. Bovendien zou uit meerdere rapporten van de Europese Rekenkamer zijn gebleken dat EU-geld in Hongarije vaak op de verkeerde plek terechtkomt.

In augustus sloot Hongarije een deal met het Russische bedrijf Gazprom, dat 5,8 miljoen kubieke meter extra aardgas per dag aan Hongarije gaat leveren. Hoewel positief voor de inwoners van Hongarije, die daardoor over betaalbare energie beschikken, viel dat in Brussel niet in goede aarde, omdat het de sancties tegen Rusland zou ondermijnen.

Orbán in blckbx today

Het veto van Orbán en de reactie van de EU werden vanavond uitgebreid behandeld door juriste Sietske Bergsma tijdens blckbx today. Je kunt de uitzending hier terugkijken.