De aanpak van het kabinet tijdens de eerste fase van de coronacrisis was een grote puinhoop, zo concludeert de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) in een vandaag gepubliceerd onderzoeksrapport. In verpleeghuizen voltrok zich ‘een stille ramp’, de adviezen kwamen te eenzijdig vanuit medische hoek en coronaminister Hugo de Jonge beloofde van alles wat hij niet waar kon maken.
De OVV laat ‘in zalvende bewoordingen’ uiteindelijk niets heel van de aanpak van het kabinet in de eerste fase van de coronacrisis. Belangrijk punt van kritiek is hoe het kabinet met de bescherming van kwetsbare ouderen is omgesprongen. In plaats van de kwetsbare groep ouderen extra te beschermen, werden er volgens het rapport juist te weinig beschermingsmiddelen beschikbaar gesteld voor verpleeghuizen. Ook werd er te weinig getest. Uiteindelijk moesten verpleeghuizen zelfs helemaal op slot. Dat leidde voor bewoners en hun familieleden tot veel leed en ellende. Meer dan de helft van het totale aantal sterfgevallen in Nederland in de periode tot september 2020 vond plaats in verpleeghuizen.
De OVV stelt verder dat het kabinet zich te eenzijdig vanuit medische hoek liet adviseren tijdens de eerste fase van de crisis. De onderzoeksraad deelt dan ook de kritiek op de eenzijdige samenstelling van het Outbreak Management Team (OMT). Het OMT bestaat voornamelijk uit mensen met een medische achtergrond zoals epidemiologen, virologen en specialisten op het gebied van infectieziekten. Volgens de OVV ontbraken binnen het OMT leden uit andere disciplines, die meer oog hadden kunnen hebben voor de gevolgen van de crisis voor de cultuursector, het onderwijs en het midden- en kleinbedrijf. Het kabinet had zich over meer zaken moeten laten adviseren dan alleen over de effecten van het virus op de acute zorg, meent de OVV.
Voormalig minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge kan ook rekenen op kritische woorden vanuit de OVV. Zo zou De Jonge veelvuldig beloftes hebben gedaan, die achteraf niet konden worden waargemaakt. ‘Een terugkerend patroon waarin de minister van VWS besluiten neemt en toezeggingen doet, terwijl nog niet duidelijk is of en hoe die te realiseren zijn’, zo valt te lezen in het rapport.
Mede door de holle woorden van De Jonge nam het draagvlak onder de bevolking voor het crisisbeleid van de regering steeds verder af en raakte de samenleving steeds gefrustreerder en meer teleurgesteld, stelt de OVV.
De Jonge neemt in een reactie afstand van de kritiek. Het rapport is volgens hem ‘niet goed in staat is om de context van destijds, de grote onzekerheid, de enorme schaarste, de hoge verwachtingen, de paniek en de emotie, de tijdsdruk en de in zeer korte tijd gemaakte beleidskeuzes scherp te krijgen.’
De OVV is inmiddels ook gestart met een onderzoek over de periode na juli 2021. Dat rapport verschijnt naar verwachting in de zomer van 2022.
Reacties