Gebruik van geweld in klimaatstrijd blijft geoorloofd voor ex-GroenLinks-strateeg

In de zaal Pakhuis de Zwijger – gesubsidieerd door de gemeente Amsterdam – stond voor een 7 maart een wel heel opmerkelijke avond ingepland. Onder de titel ‘Moreel debat over het klimaat’ waren twaalf sprekers uitgenodigd om te bespreken of het gebruik van geweld gerechtvaardigd is om ‘de klimaatcrisis aan te pakken’. Na tal van verontwaardigde reacties heeft organisator Progressief Café de avond inmiddels geannuleerd, maar de originele aankondiging is hier terug te zien.

Heroverwegen van geweld

“Heeft het wel zin om in actie te komen als ‘het systeem’ de happy few dient ten koste van onze planeet?” valt er te lezen in de aankondiging. “Is vreedzaam protest wel genoeg, of zou het gebruik van geweld, dan wel tegen objecten, dan wel tegen personen, heroverwogen moeten worden?” was de vraag die centraal stond.

“Zo ja, welke prijs zijn we allemaal bereid op persoonlijk niveau te betalen voor onze inzet voor klimaatrechtvaardigheid? Zijn wij bereid om drie tot vijftien jaar in de gevangenis te belanden als gevolg van klimaatactivisme?” Het bespreken van de bereidwilligheid om jarenlang de cel in te gaan, lijkt erop te duiden dat men van plan was om vormen van geweld te bespreken die verder gaan dan het bekladden van een schilderij.

Er waren gasten uitgenodigd die verbonden zijn aan onder andere GroenLinks, Urgenda, Greenpeace, Milieudefensie, Extinction Rebellion, FNV en OneWorld. Één van de genodigden was GroenLinks-Kamerlid Suzanne Kröger. Nog voordat de avond werd geannuleerd, trok zij zich al terug. “Ik sta voor vreedzaam protest en voor mij staat buiten kijf dat geweld gebruiken daarbij niet hoort. Ik heb de organisatie laten weten dat nu dit de insteek is, ik niet aanwezig ben,” liet zij zondag weten op Twitter. Ook advocaat Bénédicte Ficq kondigde zondagmiddag aan niet deel te nemen aan de debatavond, omdat zij haar naam ‘niet wil verbinden aan een debat over het gebruik van geweld’.

Geannuleerd

Zondagavond liet organisator Progressief Café weten dat de avond niet door zou gaan. De ontstane commotie zou berusten op ‘een misverstand’ vanwege een ‘onhandige formulering’ in de aankondiging. “Door de oorspronkelijke tekst in de aankondiging van het programma ontstond de indruk dat wij geweld goedkeuren. Dat was onhandig geformuleerd en daar nemen wij stevig afstand van,” aldus Progressief Café in een verklaring. “De insteek van het evenement was en blijft: welke prijs ben je bereid te betalen om de klimaatontwrichting aan te pakken?” voegde het eraan toe.

Pakhuis de Zwijger was meer schuldbewust: “In de aankondiging werd geweld als vorm van protest als mogelijkheid besproken. Het is onze fout dat wij dit hebben toegelaten en gepubliceerd.”

‘Tegenhouden van genocide’

De voormalig GroenLinks campagneleider Sybren Kooistra, die ook voor de avond was uitgenodigd, houdt echter voet bij stuk. “Waar het hier om gaat is het op de ethische meetlat leggen van geweld tegen infrastructuur om zo huidig en toekomstig geweld door de klimaatdestructie te voorkomen,” reageerde hij op Twitter, waarmee hij handig vermeed dat er in de aankondiging ook expliciet werd gesproken over geweld ‘tegen personen’.

“En laten we wel wezen: het gaat hier om het tegenhouden van genocide. Er sterven nu al vele mensen als gevolg van klimaatverandering en dat zal exponentieel toenemen,” voegde hij er goedpratend aan toe.

Extreemrechts

Volgens Kooistra is de annulering de schuld van extreemrechts. “Een gesprek over ethiek genekt door extreemrechtse cancel culture,” jammerde hij op Twitter.

Kooistra’s goedpraten van een debatavond over het gebruik van geweld tegen zowel objecten als personen is extra opmerkelijk, gezien zijn afkeurende reactie op de ‘warme ontvangst’ van D66-leider Sigrid Kaag zondag in Diepenheim. Kaag was daar om deel te nemen aan een politieke talkshow. Demonstranten wachtten haar op met tractors, toeters en brandende fakkels, waarna de D66-leider met hen in gesprek ging. Er werden boze woorden geuit, maar van geweld was geen enkele sprake. Voor Kooistra was het echter reden om zijn afschuw uit te spreken over het ‘geweld van extreemrechts’. “Geweld van extreemrechts is allang normaal en de laatste jaren enorm gegroeid. Want ook intimidatie is geweld, ook 'dreigen met' is geweld. En het is geweld tegen personen (in plaats van geweld tegen pijpleidingen),” waarmee hij opnieuw deed alsof er in de aankondiging van de debatavond niet werd gesproken over ‘geweld tegen personen’. “Het is alleen nog een kwestie van tijd voordat extreemrechts gaat slaan,” voegde hij er waarschuwend aan toe.

Tekst gaat verder onder de tweet

Hypocriet

Vorige week nam het partijcongres van GroenLinks nog een motie aan waarin het de PVV en FVD bestempelde als ‘fascistisch’. “Wezenskenmerk van fascisme: het gebruik van GEWELD. Vandaag: drie vooraanstaande GroenLinksers gaan spreken over ... geweld,” reageerde PVV-Kamerlid Martin Bosma zondag.

“Wordt GroenLinks nu verboden?” vroeg PVV-leider Geert Wilders aan minister van Binnenlandse Zaken Hanke Bruins Slot.

“Toen Gideon van Meijeren de hoop op een fluwelen revolutie uitsprak, stonden de media er dagen vol van en werd er aan de talkshowtafels zelfs opgeroepen tot een partijverbod voor FVD. Maar dit kan gewoon zomaar?” wees journalist Annelies Strikkers op de hypocrisie.