‘Laat bakkerijen failliet gaan’, adviseren topambtenaren aan financiënminister Sigrid Kaag

In een beslisnota die ambtenaren eerder deze maand aan Kaag gaven, staan adviezen over hoe zij het debat over de begroting aan moest pakken. Over een eventueel steunpakket aan het mkb, dat zwaar te lijden heeft onder de hoge energieprijzen, schrijven de ambtenaren dat er ‘politiek een behoefte lijkt om het mkb te steunen’. Maar zij adviseren Kaag om hier geen gehoor aan te geven. “U kunt aangeven dat er geen economische redenen zijn om het mkb te steunen.”

‘Niet maatschappelijk ontwrichtend’

Bakkerijen, cafetaria’s en andere ‘energie-intensieve mkb’ zijn onlosmakelijk verbonden met de identiteit van lokale gemeenschappen. Families voorzien ermee in hun levensonderhoud en daarnaast zijn het bij uitstek de plaatsen waar men met elkaar in contact komt. Toch kan de samenleving deze ondernemingen best missen, volgens de ambtenaren. “Faillissementen van energie-intensieve mkb’ers hebben geen maatschappelijk ontwrichtende werking,” schrijven zij.

Groene agenda

Faillissementen van mkb’ers hebben bovendien ‘onbedoelde’ voordelen. “Faillissementen horen bij een gezonde marktdynamiek. Een gezonde marktdynamiek vermindert arbeidskrapte en jaagt verduurzaming en innovatie aan.”

De groene agenda klinkt ook door in dit advies: “U kunt inbrengen welke ondernemers nu precies worden geholpen met dit pakket. Niet-duurzame ondernemers of ondernemers met een onvoldoende winstgevend bedrijfsmodel zijn niet de doelgroep.”

Prijzen verhogen

De ambtenaren adviseren Kaag om bij politieke weerstand te zeggen dat bedrijven de hogere kosten ook kunnen doorberekenen aan hun klanten – de Nederlandse burger. “U kunt aangeven dat het koopkrachtpakket het mogelijk maakt voor mkb’ers om prijzen te verhogen, waardoor het de vraag is of het mkb daadwerkelijk ondersteund moet worden.”

Een andere oplossing die de ambtenaren aandragen voor het mkb is het accepteren van verlies, door ‘genoegen te nemen met lagere winstmarges’. Ook kunnen bedrijven ‘kiezen voor het (tijdelijk) terugbrengen of anders organiseren van het productieproces’. Wat het ‘anders organiseren van het productieproces’ inhoudt, blijft in het midden. Maar energieminister Rob Jetten stelde onlangs aan noodlijdende bakkers voor om minder energie te gebruiken bij het bakken van brood.

Het is nog de vraag in hoeverre Kaag een steunpakket voor energie-intensieve mkb’ers weet af te houden. Tijdens de Algemene Beschouwingen maakten JA21, BBB, SGP, PvdA, maar ook de VVD zich hard voor steun aan dit soort bedrijven. Het is vooralsnog onduidelijk of er steun komt en zo ja, in welke vorm.