Duitsers mogen straks ieder jaar van naam én van geslacht veranderen

Als de zogenaamde Selbstbestimmungsgesetz – ofwel Zelfbeschikkingswet – wordt aangenomen, kunnen mensen in Duitsland hun naam en geslacht voortaan zonder tussenkomst van een rechter laten wijzigen. Ook is het niet meer nodig om bewijs te overleggen dat er geslachtsoperaties zijn uitgevoerd of gepland, en hoeven er geen deskundigenrapporten van psychologen meer te worden overlegd, om het geslacht officieel te laten wijzigen. Onder de huidige wet voor Transseksualiteit moet dat allemaal nog wel.

In de nieuwe wet wordt genderdysforie voortaan officieel gezien als een grondrecht, terwijl de aandoening voorheen als een ziekte werd behandeld.

"De huidige wet is vernederend. We zullen hem eindelijk vervangen door een moderne wet van zelfbeschikking. De Zelfbeschikkingswet zal het leven van transgenders verbeteren en genderdiversiteit erkennen," zei minister van Gezinszaken Lisa Paus eind juni, bij het indienen van de nieuwe wet.

"Op veel gebieden is de maatschappij verder dan de wetgeving. Als regering hebben we besloten om een wettelijk kader te creëren voor een open, diverse en moderne samenleving,” voegde ze eraan toe.

Formulier invullen

Onder de nieuwe Zelfbeschikkingswet kunnen transgenders, interseksuelen, niet-binaire personen, of wie dat wil, hun geslacht laten veranderen door eenvoudig naar een registratiekantoor te gaan en een formulier te ondertekenen.

Volgens een representatieve enquête van het YouGov Instituut keurt 'een gematigde meerderheid van de Duitsers, 46 procent, de plannen van de regering goed, terwijl 41 procent van de respondenten de wet verwerpt', meldde Deutsches Wochenblatt vorige week.

Vrouwen 'uitgewist'

Ondanks dat 41 procent van de Duitsers de nieuwe wet kennelijk verwerpt, is er vanuit de politiek en het maatschappelijk veld maar weinig kritiek. Het enige sterke verzet komt van feministische groeperingen die vrezen dat vrouwen worden ‘uitgewist’ en van de partij AfD.

Volgens Stephan Brandner van de AfD heeft de wet ‘niets te maken met vrijheid, maar is het een uiting van schaamteloze ontkenning van de werkelijkheid. In de biologie kunnen wetten niet zomaar worden genegeerd’, zei hij op de website van AfD.

Feministische organisaties zijn bang dat mannen van geslacht zullen veranderen uit ‘beroeptechnische’ redenen, bijvoorbeeld om mee te kunnen doen met vrouwensporten, zoals in de Verenigde staten waar de als man geboren Lia Thomas nu als vrouw alle prijzen wegkaapt bij het zwemmen voor vrouwen.

Ook is er bezorgdheid dat mannen misbruik zullen maken van de nieuwe wet om zich 'als vrouw' toegang te verschaffen tot kleedkamers en douches voor vrouwen.

De christelijke partij CDU, die verrassend genoeg voorstander is van de nieuwe wet, waarschuwde wel dat de nieuwe wet tot ‘willekeur’ zou kunnen leiden. De partij FDP, ook voorstander, noemt als kritiekpunt dat het voor criminelen zo makkelijker wordt om zich voor de autoriteiten of schuldeisers te verbergen door hun naam te veranderen.

De wetgeving wordt waarschijnlijk aangenomen. Dat had eigenlijk al voor het zomerreces moeten gebeuren. Vorige week maakte de Duitse regering echter bekend dat een ‘definitief tijdsschema voor het indienen van de wet’ nog moet worden vastgesteld.