Antivlees-lobby pleit voor vleestaks omdat het zorgkosten zou besparen

Dat vindt de organisatie TAPP Coalitie, een samenwerkingsverband van allerlei belangenclubs die pleiten voor het verminderen van de vleesconsumptie. Een onderzoek van de Wageningen Universiteit (WUR), in opdracht van de TAPP Coalitie en de Vegetariërsbond, stelt dat overconsumptie van vlees jaarlijks 1,1 miljard euro aan ziektekosten veroorzaakt. Overmatige vleesconsumptie zou jaarlijks zorgen voor 253.000 patiënten met diabetes, ruim 100.000 met darmkanker en 20.000 met hart- en vaatziekten.

Voor het onderzoek werd gekeken naar metastudies over de relatie tussen voedingspatronen en ziektebeelden. Op de vraag hoe met zekerheid is te zeggen dat overconsumptie van vlees de genoemde ziekten veroorzaakt, antwoordde WUR-onderzoeker Willy Baltussen tegenover Radio 1: “Dat is niet met zekerheid te zeggen. Maar als dit in heel veel studies steeds naar voren komt, dan wordt de waarschijnlijkheid steeds groter.”

Voor de studie rekenden de onderzoekers met een aanbevolen hoeveelheid rood vlees van maximaal 113 gram per week per persoon. Dat is zes kilo per jaar, terwijl de Nederlander nu gemiddeld dertig kilo rood vlees per jaar eet. Voor bewerkt vlees noemden zij geen aanbevolen hoeveelheid.

Vleestaks

Volgens het onderzoek zou het overmatig verorberen van rood vlees leiden tot 7,50 euro per kilo aan zorgkosten. En voor bewerkt vlees zijn de kosten 4,30 euro per kilo. “Dit is een conservatieve schatting, waarin de gezondheidskosten bij de productie van vlees, zoals besmettelijke dierziekten, stikstof en fijnstof niet zijn meegenomen,” volgens de TAPP Coalitie, die stelt dat ook de kosten van het ziekteverzuim niet zijn meegerekend.

De TAPP Coalitie en de Vegetariërsbond lieten eerder al onderzoek doen naar de kosten van milieubelasting per kilo vlees. De kosten hiervoor bedroegen gemiddeld 5,70 euro (rund- en bewerkt vlees) 4,50 euro (varkensvlees) en 2,00 euro (kip) per kilo.

Als de milieu- én de gezondheidskosten worden doorberekend, zou rundvlees 13,20 euro per kilo duurder worden en bewerkt vlees 10,00 euro per kilo. Deze verdubbeling van de huidige prijzen gaat zelfs de TAPP Coalitie te ver. De organisatie wil echter wel dat de consument de verondersteld nadelige effecten op milieu en gezondheid van vleesconsumptie voelt in de portemonnee. Daarom vraagt ze de politiek om een vleestaks per kilo van 5,70 euro voor rund- en bewerkt vlees, 4,50 euro voor varkensvlees en 2,00 euro voor kip.

Het rapport wordt vanavond in Nieuwspoort gepresenteerd en aangeboden aan Renze Brouwer, topambtenaar bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Onder meer Tjeerd de Groot van D66 zal een reactie geven.

Kweekvlees

In maart 2022 gaf minister van Landbouw Henk Staghouwer (CU) al aan dat het kabinet gehakt wil maken van de hoge vleesconsumptie in Nederland. Hij laat een verkenning uitvoeren naar diverse maatregelen, waaronder een vleestaks.

In maart schreven ambtenaren van verschillende ministeries een adviesrapport voor minister van Klimaat Rob Jetten (D66), dat ook al vergaande maatregelen voorstelde. Het kabinet zou flink moeten ingrijpen om de klimaatdoelen te halen, zoals het invoeren van een vliegbelasting en een vleestaks. Ook zou inkrimping van de veestapel ‘onvermijdelijk’ zijn.

Dat interdepartementale adviesrapport onderschrijft de wens van de TAPP Coalitie om de vleesconsumptie drastisch te verminderen. “Richting 2050 zal het voedseldieet daarom grotendeels moeten verschuiven naar eiwitten van een andere oorsprong, zoals plantaardige eiwitten of kweekvlees,” valt er te lezen.

Met hulp van chemiebedrijf DSM werken start-ups momenteel in laboratoria aan de ontwikkeling van kweekvlees en -vis. Mogelijk liggen die producten van Nederlandse makelij volgend jaar al in de winkel, zei de aan het World Economic Forum gelieerde DSM-topman Dimitri Vreeze donderdag. De producten moeten wel nog worden goedgekeurd door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA).

In de Verenigde Staten kwam het bedrijf GOOD Meat vorige maand een stap dichterbij het op de markt brengen van kweekvlees. Dat bedrijf is een dochteronderneming van het mede door Bill Gates gefinancierde bedrijf Eat Just. GOOD Meat kweekt ‘kip’ en ‘vlees’ uit dierlijke cellen. In maart gaf de Food and Drug Administration (FDA) een ‘geen vragen’-brief uit, als onderdeel van het onderzoek voorafgaand aan het op de markt brengen van het kweekvlees. Dit betekent dat de regelgevende instantie akkoord gaat met de conclusie van het bedrijf dat haar gekweekte kip veilig is voor consumptie.