De DSA lijkt op het eerste gezicht een positieve ontwikkeling, die de macht van grote techbedrijven, met meer dan 45 miljoen gebruikers, aan banden moet leggen. Er komt een verplichting om algoritmes inzichtelijk te maken waarop zoekresultaten worden gecategoriseerd en datavergaring wordt aan strengere regels onderworpen. Ook mogen techbedrijven geen profielen meer aanmaken van minderjarigen en geen reclame meer toestaan gericht op kinderen en jongeren onder de achttien jaar.
Mokerslag
Maar bedrijven als Twitter moeten daarnaast voortaan nog strenger proactief gaan optreden tegen desinformatie en haatzaaien. Reageren techreuzen niet tijdig op meldingen van ‘illegale’ content dan kunnen ze een boete krijgen die kan oplopen tot maximaal zes procent van hun wereldwijde omzet. Volgens critici betekent de verplichting een mokerslag voor de vrijheid van meningsuiting online.
Het gevolg zal zijn dat inhoud nog sneller ‘proactief’ wordt verwijderd, vreest Europarlementariër Patrick Breyer van de Piratenpartij, die aan de onderhandelingstafel zat als rapporteur voor de Commissie burgerlijke vrijheden (LIBE). “De vrijheid van meningsuiting op het internet wordt niet beschermd tegen foutgevoelige censuurmachines en uploadfilters, noch tegen willekeurige platformcensuur. Grensoverschrijdende verwijderingsbevelen die door onliberale lidstaten zonder gerechtelijk bevel worden uitgevaardigd, kunnen mediaberichten en informatie neerhalen die volkomen legaal is in het land van publicatie”, waarschuwt Breyer.
De Europarlementariër fileert de door de EU geclaimde voordelen voor burgers van de nieuwe wet. “Onze online privacy wordt niet beschermd door een recht om anoniem gebruik te maken van digitale diensten, noch door een recht op encryptie, een verbod op het bewaren van gegevens, of een recht om in het algemeen af te zien van bewakingsreclame in je browser, do-not-track. “
'Crisis'
“Sociale mediaplatforms worden verplicht in ‘crisistijd’ de censuur op onwelgevallige meningen te intensiveren. Door een nieuwe EU-wet kan de Europese Commissie namelijk strengere content-richtlijnen afdwingen. Een gevaarlijke ontwikkeling die het vrije debat voorgoed zal laten verdwijnen,” reageert Forum voor Democratie.
Er zit nog een andere gevaarlijke kant aan de DSA, waarschuwt De Andere Krant. Volgens de krant staat in de DSA ook dat consumenten ‘een algemeen aanvaarde elektronische identiteit (eID) moeten hebben om toegang te krijgen tot hun data’.
'Illegaal offline, illegaal online'
In Nederland laat Staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Digitalisering weten dat 'deze wetgeving een doorbraak is in hoe we desinformatie aanpakken.' Volgens Van Huffelen moeten Big tech-bedrijven nu meer samenwerken met ‘onafhankelijke’ factcheckers en krijgen ze veel meer verantwoordelijkheid in het aanpakken van desinformatie.
Ook Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, toont zich zeer tevreden. Zij claimt dat de maatregel de vrijheid van meningsuiting juist zal beschermen. "De DSA zal de basisregels voor alle onlinediensten in de EU verbeteren", aldus Von der Leyen. "Zij zal ervoor zorgen dat de online-omgeving een veilige ruimte blijft, die de vrijheid van meningsuiting en de kansen voor digitale bedrijven waarborgt. De overeenkomst geeft praktische uitvoering aan het beginsel dat wat offline illegaal is, ook online illegaal moet zijn", stelt zij.
Vicevoorzitter van de EU-Commissie Margrethe Vestager voegt daaraan toe dat 'we er met de overeenkomst van vandaag voor zorgen dat platforms verantwoordelijk worden gehouden voor de risico's die hun diensten kunnen vormen voor de samenleving en de burgers.' Vestager moedigt de Verenigde Staten aan dat het 'nu jullie beurt is.'
Reacties