Ook leger Verenigd Koninkrijk bespioneerde in het geheim illegaal lockdowncritici

Militaire agenten van de information warfare brigade maakten deel uit van een geheime operatie die zich richtte op burgers, politici en prominente journalisten die twijfels uitten over de officiële reactie op corona, onthulde The Mail on Sunday afgelopen weekend.

Het doel van de brigade was om ‘met niet-dodelijke inzet en legitieme niet-militaire middelen het gedrag van tegenstanders aan te passen’. Officieel was het de taak om zich hierbij te richten op de invloed van buitenlandse mogendheden in het publieke domein. In de praktijk stelden de militairen dossiers samen over burgers en publieke figuren zoals ex-minister David Davis, die vraagtekens zette bij de modellen achter de alarmerende voorspellingen van het dodental, en over journalisten zoals Peter Hitchens en Toby Young. De brigade communiceerde haar bevindingen aan de regering, die de data gebruikte om critici aan te pakken.

The Mail on Sunday baseert zich op overheidsdocumenten die werden verkregen door de burgerbeweging Big Brother Watch. De documenten leggen ook het werk bloot van regeringscellen zoals de Counter Disinformation Unit, gevestigd in het Department for Digital, Culture, Media and Sport, en de Rapid Response Unit.

Het bespioneren van kritische burgers door het leger ging heel ver, zei een klokkenluider die tijdens de lockdowns voor de brigade werkte. Zo werden sociale media-accounts van burgers doorgelicht – iets wat door het ministerie van Defensie in het openbaar herhaaldelijk is ontkend.

Tegengaan desinformatie

Uit documenten blijkt dat de teams tot taak hadden ‘desinformatie’ en ‘schadelijke verhalen van vermeende deskundigen’ tegen te gaan. Dat deden ze onder andere door ervoor te zorgen dat de regering snel en adequaat kon reageren op bepaalde kritiek, bijvoorbeeld kritiek op de bevoegdheid die de politie kreeg om bijeenkomsten in privéwoningen te beëindigen. Ook konden ministers dankzij informatie van de brigade druk uitoefenen op sociale mediaplatforms om berichten te verwijderen en het door de regering goedgekeurde narratief te promoten.

Zondag zei voormalig minister Davis, lid van de Privy Council: "Het is schandalig dat mensen die het beleid van de regering in twijfel trekken aan heimelijke surveillance worden onderworpen." Mail on Sunday-journalist Hitchens werd in de gaten gehouden nadat hij een artikel had gedeeld, gebaseerd op uitgelekte documenten van de National Health Service (NHS), waarin werd beweerd dat de data die werden gebruikt om de lockdown te rechtvaardigen onvolledig waren. Volgens een interne e-mail van de Rapid Response Unit van de regering, wilde Hitchens ‘een anti-lockdown agenda bevorderen en de stemming in het Lagerhuis beïnvloeden’. Hitchens vraagt zich af of hij een ‘shadowban’ heeft gekregen vanwege zijn kritiek, waarbij zijn standpunten effectief zijn gecensureerd door een lagere positie in de zoekresultaten. "Het meest verbazingwekkende van de grote COVID-paniek was hoeveel aanvallen de staat erin slaagde te doen op de fundamentele vrijheden zonder dat iemand er ook maar iets om gaf, laat staan protesteerde,” aldus Hitchens.

Mission creep

Silkie Carlo van Big Brother Watch zei: "Dit is een alarmerend geval van mission creep [het te buiten gaan van bevoegdheden], waarbij overheidsgeld en militaire macht zijn misbruikt om academici, journalisten, campagnevoerders en parlementsleden die kritiek hadden op de regering in de gaten te houden, in het bijzonder tijdens de pandemie.” Het feit dat dit politieke toezicht plaatsvond onder het mom van ‘tegengaan van verkeerde informatie’ laat zien hoe, zonder serieuze waarborgen, het begrip ‘misinformatie’ vatbaar is voor misbruik en een blanco cheque is geworden die de regering gebruikt in een poging om online verhalen te controleren, aldus Carlo.

Een bron binnen de regering zei in een reactie dat de militaire eenheden hun werk aanzienlijk hadden teruggeschroefd sinds het einde van de lockdowns.

Net als in Nederland

Ook in Nederland werden burgers en journalisten tijdens de coronaperiode door het leger bespioneerd. Enkele weken geleden concludeerde de commissie Brouwer in een rapport dat de Nederlandse landmacht in 2020 maandenlang data over ‘desinformatie verspreidende burgers’ verzamelde zonder dat daarvoor een juridische grondslag was en dat waarschuwingen van juristen werden genegeerd.

De krijgsmacht mag in een democratische rechtsstaat nooit op eigen initiatief tot actie overgaan, was de belangrijkste conclusie uit het rapport over het Land Information Manoeuvre Centre (LIMC). Volgens defensieminister Kajsa Ollongren (D66) was er 'voor de activiteiten van het LIMC geen juridische grondslag'. "Dat is voor de krijgsmacht ontoelaatbaar.”

Het LIMC werd door de landmacht in maart 2020 opgericht, naar verluidt om zicht te krijgen op de verspreiding van desinformatie tijdens de net daarvoor uitgebroken coronacrisis. De landmacht wilde al langer experimenteren met informatie als wapen en greep de ‘pandemie’ daarvoor aan, meldde NRC.

Militairen keken, vooral via sociale media, naar het gedrag van burgers, media en groepen die kritiek uitten op het officiële corona-narratief, zoals Robert Jensen en Viruswaarheid. Zo wilden ze de populariteit inschatten van bepaalde ‘complottheorieën’ onder de bevolking, zoals bijvoorbeeld de ‘complottheorie’ dat het virus uit een laboratorium zou zijn ontsnapt, een theorie die overigens hoogstwaarschijnlijk berust op waarheid.