‘Privacy geen geldig argument om toegang tot oversterftedata te blokkeren’

“Nog altijd snappen onderzoekers niet waarom er al haast een halfjaar meer Nederlanders doodgaan dan normaal. Alleen met data van het RIVM en de GGD’s kan een antwoord worden gevonden, maar die houden de deur uit privacyredenen dicht,” schrijft Maarten Keulemans vandaag in de Volkskrant.

Keulemans laat in het artikel na om vragen te stellen bij de legitimiteit van het privacy-argument. Deskundigen en politici doen dat vandaag in reactie wél.

Advocaat Alberdingk Thijm ziet het als een ‘Gevalletje blame de AVG’. “Die is slechts van toepassing op levende personen. Jammer dat Keulemans het RIVM niet wat steviger aanpakt,” zegt hij op Twitter.

Ook Kamerlid Pieter Omtzigt, die in december de motie indiende met de eis om onafhankelijk onderzoek te laten verrichten naar de forse oversterfte, vindt dat RIVM en GGD zich verschuilen achter de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), de privacywet.

“Je had een QR-code nodig, een bewijs dat je gevaccineerd was of besmet en genezen en iedereen mocht het zien. En nu mogen onderzoekers dat niet geanonimiseerd gebruiken voor onderzoek waarom er een oversterfte van 10 duizenden Nederlanders is,” aldus het onafhankelijke Kamerlid, die in zijn draadje ook verwijst naar een passage uit de AVG waarin staat dat deze niet van toepassing is op overleden personen.

Het Kamerlid geeft aan het er niet bij te laten zitten. "Eerste volgende stap: een hoorzitting met CBS, RIVM en onderzoekers, hopelijk al volgende week."

'Wat zou de ware reden zijn?'

Kamerlid Gideon van Meijeren van FVD is niet terughoudend in zijn commentaar: “Het RIVM verschuilt zich achter de AVG, maar die is helemaal niet van toepassing op gegevens van overleden personen. Er moet dus een andere reden zijn dat de onderzoekers niet mogen weten welke overledenen gevaccineerd waren. Wat zou de ware reden zijn?,” vraagt hij.

“Er overlijden nog steeds opvallend meer Nederlanders dan normaal het geval is. Maar GGD en het RIVM blokkeren het gevraagde onderzoek vanuit de Tweede Kamer. Zorgelijk, want hun data is essentieel bij het onderzoek om ons van antwoorden te voorzien,” merkt fractievoorzitter Wybren van Haga van BVNL op.

Neuroloog Jan Bonte laat, via zijn twitteraccount John F. Bumblebee, nog eens weten waarom aanvullend onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek naar de oversterfte nodig is, in aanvulling op het eigen onderzoek van het RIVM en CBS, dat volgens Bonte geen sluitende conclusies op kón leveren. "De gebruikte methodologie ontbreekt in het rapport van RIVM/CBS vrijwel volledig. Men noemt de statistische methode, maar hoe de cohorten eruit zien en of ze met elkaar vergelijkbaar zijn, valt niet te controleren. Verder wordt er niets vermeld over de berekeningen en hoe deze zijn gedaan."

Eind juni besprak Flavio Pasquino het onderzoek van het RIVM/CBS naar de opvallende oversterfte in een interview met immunoloog prof. dr. Theo Schetters en wiskundige prof. dr. Ronald Meester.

Volgens beide hoogleraren 'rammelt het onderzoek aan alle kanten'. De conclusie in de reguliere media dat de vaccins absoluut geen rol speelden in de oversterfte, blijkt volgens hen ook niet uit het rapport. "Het CBS claimt dat in het onderzoek geen aanwijzingen zijn gevonden dat op populatieniveau het risico op overlijden hoger werd na een eerste, tweede of boosterdosis COVID-19-vaccin."

In het onderzoek is duidelijk te lezen dat met de beschikbare data geen harde claims zijn te maken. Meester was lid van de klankbordgroep van het onderzoek en is zeer kritisch. “Er is nogal wat aan de hand met de manier waarop dit onderzoek is opgezet,” zegt hij. “Er is gevraagd om een academisch onderzoek, maar dat is er niet gekomen.”

'Coronadoden niet meegeteld'

Net als neuroloog Bonte is ook Meester niet te spreken over de methodologie, omdat het CBS rekent met het oversterftemodel. Op die manier worden de coronadoden niet meegerekend met de oversterfte, omdat deze overlijdens verwacht waren. Maar volgens Meester kun je er niet zomaar vanuit gaan dat de vaccins daarin geen rol speelden. Daarom zou het volgens hem betrouwbaarder zijn om te rekenen met de zogenaamde all cause mortality.

Zowel Schetters als Meester zien een academisch onafhankelijk onderzoek als enige valide manier om duidelijkheid te krijgen of en in welke mate vaccinaties de oorzaak zijn van de oversterfte.

Het interview met prof. dr. Theo Schetters en prof. dr. Ronald Meester is via deze link in zijn geheel terug te kijken.